Hernia Hiatale - Shkaqet dhe Simptomat
Çfarë është hernia hiatale?
Një herni është kur një strukturë e trupit del jashtë përmes një hapjeje jonormale në një pjesë tjetër dhe futet në një hapësirë ku normalisht nuk gjindet.
Diafragma është një muskul i hollë, i sheshtë, kryesisht horizontal që ndan gjoksin nga barku në fund të kafazit të kraharorit. Që çdo strukturë të kalojë nëpër diafragmë duhet të ketë një hapje, të referuar si hiatus.
Ekziston një hapje ('hiatus') në diafragmën tuaj për të kaluar përmes një tub i quajtur ezofag. Ezofagu juaj bart ushqimin nga goja në stomak.
Kur punon siç duhet, hiatusi është mjaft i ngushtë dhe e mbërthen ezofagun siç duhet në pjesën pak mbi stomak. Muri i ezofagut është më i trashë në këtë pikë dhe një muskul këtu tkurret për të mbyllur stomakun, duke formuar muskulin unazor të poshtëm të ezofagut (LES). Pas gëlltitjes, LES hapet, duke lejuar ushqimin të hyjë në stomak, dhe më pas mbyllet shpejt dhe mbetet në një pozicion të mbyllur, gjë që parandalon që ushqimi ose acidi brenda stomakut të kthehet përsëri në ezofag.
Në disa individë, hapja në diafragmë bëhet më e gjerë se zakonisht, duke lejuar që ezofagu të rrëshqasë nga pozicioni i tij normal dhe duke lejuar që një pjesë e stomakut të sipërm të zhvendoset lart përmes hapjes së zgjeruar, duke prodhuar një herni hiatale.
Cilat janë llojet e ndryshme të hernisë hiatale?
Ekzistojnë dy lloje kryesore të hernisë hiatale.
• Hernia hiatale rrëshqitëse. Zona ku bashkohen ezofagu dhe stomaku juaj quhet kryqëzimi gastro-ezofageal. Në këtë lloj, kryqëzimi gastro-ezofageal rrëshqet së pari në gjoks. Më pas vijon pjesa e sipërme e stomakut. Rreth 9 në 10 persona me herni hiatale e kanë këtë lloj.
• Hernia hiatale rrotulluese (e quajtur edhe hernia hiatale para-ezofageale). Në këtë lloj, një pjesë tjetër e stomakut tuaj kalon në gjoks për t'u shtrirë pranë ezofagut tuaj. Lidhja gastro-ezofageale qëndron në vend nën diafragmën tuaj. Vetëm rreth 1 në 10 njerëz e kanë këtë lloj.
Ju gjithashtu mund të keni një herni hiatale të përzier, e cila është një kombinim i këtyre llojeve. Këto mund të bëhen shumë të mëdha dhe të përfshijnë një pjesë të madhe të stomakut tuaj.
Sa të shpeshta janë herniet hiatale?
Herniet hiatale janë të zakonshme, veçanërisht kur plakeni. Ato prekin 50% mbi 50 vjeç, 60% mbi 60 vjeç dhe 70% mbi 70 vjeç.
Cilat janë simptomat e hernisë hiatale?
Shumë njerëz me hernie të vogla hiatale nuk kanë fare simptoma dhe mund të mos e dinë kurrë se e kanë këtë gjendje nëse nuk zbulohet rastësisht si pjesë e një hetimi për një problem tjetër shëndetësorë.
Nëse keni vetëm një herni hiatale rrëshqitëse, që është ajo që kanë shumica e njerëzve, ndoshta nuk do ta ndjeni vetë hernien. Kur shfaqen simptomat, simptomat më të zakonshme janë ato që vijnë nga refluksi gastro-ezofageal, i cili mund të ndodhë si rezultat i hernies.
Simptomat përfshijnë:
• Urthi (thartira)
• Regurgitimi (kthimi) i ushqimit ose lëngjeve në gojë
• Kthimi i acidit të stomakut në ezofag (refluks acidi)
• Vështirësi në gëlltitje
• Dhimbje gjoksi ose barku
• Ndjeheni të ngopur menjëherë pasi keni ngrënë
• Ndërprerje në frymëmarrje
• Të vjella me gjak ose jashtëqitje të zeza, të cilat mund të tregojnë gjakderdhje gastrointestinale
Këto simptoma shpesh përkeqësohen kur përkuleni, shtriheni ose sforcoheni për të ngritur objekte të rënda.
Çfarë e shkakton një hernie hiatale?
Një hernie hiatale shkaktohet nga një dobësi në hapjen e diafragmës, duke lejuar që një pjesë e stomakut të rrëshqasë nëpër diafragmë.
Nuk është gjithmonë e qartë se çfarë e shkakton këtë, por faktorët që rrisin rrezikun e zhvillimit të një hernie hiatus përfshijnë:
• të qenurit mbi 50 vjeç
• mbipesha
• tendosje e tepruar - për shembull kollitje të shpeshtë, të vjella, ngritje ose sforcim gjatë jashtëqitjes
• jeni lindur me një vrimë të madhe në diafragmë
Cilat janë ndërlikimet e mundshme të një hernie hiatale?
Problemi më i zakonshëm që shkaktojnë herniet hiatale është refluksi kronik i acidit. Refluksi kronik i acidit mund të dëmtojë ezofagun tuaj me kalimin e kohës, nëse është i rëndë dhe medikamentet nuk e menaxhojnë atë sa duhet.
Komplikimet e refluksit kronik të acidit mund të përfshijnë:
• Ezofagiti: Acidi në ezofag shkakton inflamacion të shtresës së brendshme të ezofagut. Inflamacioni kronik mund të shkaktojë dhimbje, probleme me gëlltitjen, ulçera dhe madje edhe gjakderdhje.
• Striktura e ezofagut. Inflamacioni kronik mund të shkaktojë plagë të indeve tuaja të ezofagut. Indet e dëmtuara mund të ndërhyjnë në muskujt tuaj të gëlltitjes dhe të bëjnë që ezofagu juaj të ngushtohet.
• Ezofagu i Barrett-it. Inflamacioni kronik gjithashtu mund të çojë përfundimisht në ndryshime të indeve të quajtura ezofagu i Barrett-it. Kjo gjendje nuk është e dëmshme në vetvete, por konsiderohet prekanceroze.
Më rrallë, një hernie hiatale mund të shkaktojë komplikime nëse mbërthehet ose ngjeshet në hiatus. Kjo zakonisht ndodh vetëm me llojet më pak të zakonshme të hernieve hiatale.
Komplikimet mund të përfshijnë:
• Obstruksion gastrointestinal. Stomaku juaj ose një organ tjetër mund të mbërthehet dhe të ngjeshet ose të përdredhet në hiatus, duke krijuar një bllokim në traktin tuaj gastrointestinal.
• Gastriti. Acidi i bllokuar në pjesën e hernizuar të stomakut tuaj mund të shkaktojë inflamacion, ulçerë stomaku dhe gjakderdhje brenda.
• Iskemia. Hernia juaj mund të kompresohet aq fort sa të ndërpresë furnizimin e saj me gjak. Kjo çon në inflamacion dhe dhimbje dhe, përfundimisht, në vdekjen e indeve.
Si diagnostikohet një hernie hiatale?
Për të identifikuar një hernie hiatale, një ofrues i kujdesit shëndetësor mund të përdorë teknika të shumta diagnostikuese, por do të fillojë me një histori mjekësore dhe ekzaminim fizik. Ofruesi do të pyesë dhe/ose do të kërkojë për:
• Refluksin e acidit gastrik
• Shije acidike ose “e thartë” në pjesën e pasme të gojës ose të fytit
• Anemi
• Vështirësi në gëlltitje
• Lodhje
• Urthi
Diagnostifikimi shtesë mund të përfshijë:
• Radiografia me barium ose CT e traktit të sipërm tretës për të identifikuar vendndodhjen dhe pozicionimin e organeve gastrike
• Ekzaminimi endoskopik, gjatë të cilit mjeku juaj kalon një tub të hollë, fleksibël të pajisur me një dritë dhe videokamerë (endoskop) poshtë në fyt dhe në ezofag dhe stomak për të kontrolluar inflamacionin
Cili është trajtimi mjekësor për një hernie hiatale?
Qëllimet e trajtimit janë lehtësimi i simptomave dhe parandalimi i komplikimeve. Trajtimet mund të përfshijnë:
• Ilaçe për kontrollin e acidit në stomak
• Kirurgji për riparimin e hernies hiatale dhe parandalimin e refluksit
Masa të tjera për të reduktuar simptomat përfshijnë:
• Shmangia e vakteve të mëdha ose të rënda
• Të mos shtriheni ose të përkuleni menjëherë pas një vakti
• Ulja e peshës dhe mos pirja e duhanit
• Ngritja e kokës së shtratit 4 deri në 6 inç (10 deri në 15 centimetra)
Nëse ilaçet dhe ndryshimi i stilit të jetesës nuk ndihmojnë në menaxhimin e simptomave, mund t'ju duhet të operoheni.
A mund të parandaloj zhvillimin e një hernie hiatale?
Ju keni më pak gjasa të zhvilloni një hernie hiatale nëse keni një peshë të shëndetshme dhe nëse shmangni kapsllëkun.
Për më shumë informata në lidhje me kontrollet, ekzaminimet, trajtimin, shpenzimet dhe çdo gjë tjetër rreth shërbimeve tona në kuadër të partnerëve tanë, ju lutëm na kontaktoni përmes linjave tona të kontaktit si më poshtë ose plotësojeni formularin e dhënë në webfaqe dhe ne do ju kontaktojmë shumë shpejtë:
e-mail: info@njemjek.com
Turqi: +90 541 557 37 36; Kosovë: +383 48 333 752
“Besimi i juaj është përgjegjësi për ne.”
