SKOLIOZA

Skolioza është një gjendje ku shtylla kurrizore përkulet anash, në vend që të formojë një vijë të drejtë siç duhet në mënyrë natyrale. Kjo kurbë anash mund të shfaqet në një formë "S" ose "C" dhe mund të variojë nga e lehtë në të rëndë. Ndërsa shumë njerëz mendojnë se skolioza prek vetëm fëmijët, ajo mund të prekë individë të të gjitha moshave dhe ashpërsia e saj mund të përparojë me kalimin e kohës nëse nuk trajtohet.

ÇFARË E SHKAKTON SKOLIOZËN?

Skolioza mund të shkaktohet nga faktorë të ndryshëm:

Skolioza idiopatike: është lloji më i zakonshëm, që përbën rreth 80% të rasteve.

Skolioza kongjenitale: ndodh kur shtylla kurrizore nuk zhvillohet siç duhet në mitër, duke çuar në deformime në lindje.

Skolioza neuromuskulare: ndodh për shkak të kushteve themelore si paraliza cerebrale ose distrofia muskulare, të cilat ndikojnë në aftësinë e muskujve për të mbështetur shtyllën kurrizore.

Skolioza degjenerative: shfaqet tek të rriturit si pasojë e plakjes dhe konsumimit të shtyllës kurrizore, duke përfshirë artritin ose osteoporozën.

KUSH PREKET NGA SKOLIOZA?

Skolioza është një gjendje që mund të prekë njerëzit e të gjitha moshave, nga foshnjat tek të rriturit, por më së shpeshti diagnostikohet gjatë fëmijërisë ose adoleshencës. Këtu është një ndarje e grupeve më të prekura nga skolioza:

FËMIJËT DHE ADOLESHENTËT

Skolioza identifikohet më shpesh tek fëmijët dhe adoleshentët gjatë rritjes së shpejtë, zakonisht midis moshës 10 dhe 15 vjeç. Kjo formë e skoliozës quhet skolioza idiopatike adoleshente (AIS) dhe është lloji më i zakonshëm. Gjatë kësaj periudhe të rritjes së shpejtë, shtylla kurrizore mund të zhvillojë një lakim jonormal që mund të përkeqësohet nëse nuk trajtohet ose monitorohet.

VAJZAT MË SHUMË RASTE SE DJEMTË

Ndërsa djemtë dhe vajzat mund të zhvillojnë skoliozë, studimet tregojnë se vajzat kanë më shumë gjasa të përjetojnë përparim të konsiderueshëm të kurbës që mund të kërkojë trajtim. Megjithatë, skolioza e lehtë është po aq e zakonshme në të dyja gjinitë.

FOSHNJET DHE FËMIJËT E VEGJËL

Edhe pse më pak e zakonshme, skolioza mund të zhvillohet edhe tek foshnjat dhe fëmijët e vegjël. Kjo quhet skoliozë infantile kur shfaqet te fëmijët më të vegjël se 3 vjeç. Në shumë raste, këto kthesa të shtyllës kurrizore mund të përmirësohen vetë, por monitorimi i rregullt nga një profesionist i kujdesit shëndetësor është i rëndësishëm për të siguruar që kurba të mos përkeqësohet ndërsa fëmija rritet.

TË RRITURIT

Ndërsa skolioza shpesh shoqërohet me fëmijët, të rriturit mund të zhvillojnë gjithashtu skoliozë, zakonisht për shkak të ndryshimeve degjenerative në shtyllën kurrizore. Kjo formë e skoliozës quhet skoliozë degjenerative ose skoliozë me fillimin e të rriturve, dhe në përgjithësi prek njerëzit mbi 50 vjeç. Skolioza degjenerative ndodh kur shtylla kurrizore fillon të lakohet si rezultat i çështjeve të lidhura me moshën.

KUSH ËSHTË MË I RREZIKUAR NGA SKOLIOZA?

Mosha: Skolioza më së shpeshti diagnostikohet midis moshës 10 dhe 15 vjeç, kur fëmijët po pësojnë rritje të shpejtë.

Gjinia: Ndërsa djemtë dhe vajzat janë njëlloj në rrezik të zhvillimit të skoliozës së lehtë, vajzat kanë më shumë gjasa të kenë kthesa që përkeqësohen me kalimin e kohës dhe mund të kërkojnë trajtim.

Historia familjare: Gjenetika mund të luajë një rol, pasi skolioza ka tendencë të shfaqet në familje, megjithëse shkaku i saktë i skoliozës idiopatike mbetet i panjohur.

SHENJAT DHE SIMPTOMAT E SKOLIOZËS

Skolioza mund të jetë delikate në fillim, veçanërisht në raste të lehta, dhe mund të mos shkaktojë ndonjë dhimbje ose shqetësim të menjëhershëm. Megjithatë, ndërsa shtylla kurrizore fillon të përkulet në mënyrë jonormale, mund të shfaqen disa shenja dhe simptoma fizike. Identifikimi i hershëm i skoliozës është i rëndësishëm për një trajtim efektiv, veçanërisht tek fëmijët dhe adoleshentët gjatë rritjes së tyre. Këtu janë shenjat dhe simptomat më të zakonshme të skoliozës:

SHPATULLAT E PABARABARTA

Një nga shenjat më të hershme dhe më të dukshme të skoliozës janë shpatullat e pabarabarta. Kjo ndodh kur njëra shpatull duket më e lartë se tjetra ose kur një teh del më i dukshëm. Kjo asimetri shkaktohet nga lakimi jonormal i shtyllës kurrizore, i cili zhvendos pozicionin e pjesës së sipërme të trupit.

BEL OSE KËRDHOKA E PABARABARTA

Njerëzit me skoliozë shpesh kanë një bel ose kërdhoka dukshëm të pabarabartë, ku një ijë mund të duket më i lartë ose më i spikatur se tjetri. Kjo është për shkak të kurbës anësore të shtyllës kurrizore që tërheq legenin jashtë shtrirjes.

KURBË E DUKSHME NË SHTYLLËN KURRIZORE

Në disa raste, lakimi i shtyllës kurrizore mund të jetë i dukshëm kur shihet nga pas. Shtylla kurrizore mund të duket e lakuar majtas ose djathtas në formën e një "S" ose "C". Kjo është më e dukshme kur personi përkulet përpara dhe është një nga shenjat kryesore që mjekët kërkojnë gjatë ekzaminimeve fizike.

QËNDRIMI I TRUPIT TË ANUAR

Skolioza mund të shkaktojë një çekuilibër të përgjithshëm në qëndrimin e trupit. Dikush me skoliozë mund të duket se anon në njërën anë, edhe kur qëndron në këmbë. Kjo sjellje e përkulur mund të jetë delikate, por bëhet më e theksuar ndërsa lakimi përkeqësohet.

KUNGIMI I BRINJËVE OSE SPIKATJA

Në rastet e skoliozës më të rëndë, rrotullimi i shtyllës kurrizore mund të bëjë që brinjët në njërën anë të trupit të dalin më dukshëm, duke krijuar atë që njihet si "gungë e brinjëve". Kjo shpesh mund të shihet kur personi përkulet përpara në bel dhe është një tregues i rëndësishëm i përparimit të skoliozës.

NJË KRAH MË POSHTË SE TJETRI

Njerëzit me skoliozë mund të vërejnë se njëri krah varet më poshtë se tjetri kur qëndrojnë në një pozicion të relaksuar. Kjo ndodh sepse lakimi në shtyllën kurrizore zhvendos shtrirjen e pjesës së sipërme të trupit, duke bërë që njëra anë e bustit të duket më e ulët se tjetra.

GJATËSIA E PABARABARTË E KËMBËS

Skolioza mund të shkaktojë animin e legenit, duke e bërë njërën këmbë të duket më e gjatë se tjetra. Ndërsa skolioza në fakt nuk e shkurton njërën këmbë, lakimi dhe animi i shtyllës kurrizore krijojnë iluzionin e gjatësisë së pabarabartë të këmbës, gjë që mund të çojë në një ecje të çekuilibruar ose model ecjeje.

DHIMBJE SHPINE

Ndërsa skolioza e lehtë shpesh nuk shkakton dhimbje, disa individë, veçanërisht të rriturit ose ata me kthesa më të rënda, mund të përjetojnë dhimbje shpine. Kjo dhimbje mund të rezultojë nga tensioni i muskujve, acarimi i nyjeve të shtyllës kurrizore ose ngjeshja e nervit të shkaktuar nga lakimi. Tek të rriturit, dhimbja e shpinës e lidhur me skoliozën është më e zakonshme për shkak të ndryshimeve degjenerative në shtyllën kurrizore, të tilla si artriti ose veshja e diskut.

LODHJA

Individët me skoliozë mund të përjetojnë lodhje, veçanërisht pas qëndrimit të zgjatur në këmbë ose aktivitetit fizik. Kjo për shkak se shpërndarja e pabarabartë e peshës në shtyllën kurrizore mund të shkaktojë lodhje të muskujve pasi trupi punon më shumë për të ruajtur ekuilibrin dhe qëndrimin.

VËSHTIRËSI NË FRYMËMARRJE

Në rastet e rënda të skoliozës, veçanërisht kur lakimi i kalon 50 gradë, forma jonormale e shtyllës kurrizore mund të ndikojë në funksionin e mushkërive. Kurba mund të ngjesh zgavrën e kraharorit, duke kufizuar hapësirën e disponueshme për mushkëritë për t'u zgjeruar, gjë që mund të shkaktojë vështirësi në frymëmarrje ose gulçim, veçanërisht gjatë stërvitjes.

GAMA E REDUKTUAR E LËVIZJES

Skolioza ndonjëherë mund të kufizojë fleksibilitetin dhe aftësinë për të lëvizur lirshëm. Lakorja jonormale në shtyllën kurrizore mund ta bëjë të vështirë përdredhjen ose përkuljen e plotë, duke ndikuar në aktivitetet e përditshme dhe lëvizshmërinë e përgjithshme.

KUR TË KËRKONI NDIHMË MJEKËSORE

Nëse ju ose dikush që njihni shfaq ndonjë nga këto shenja ose simptoma, veçanërisht nëse ka një kthesë të dukshme në shtyllën kurrizore, është e rëndësishme të shihni një profesionist të kujdesit shëndetësor për një vlerësim. Diagnoza e hershme mund të ndihmojë në parandalimin e përkeqësimit të lakimit dhe zvogëlimin e rrezikut të komplikimeve më vonë në jetë.

SI DIAGNOSTIKOHET SKOLIOZA?

Nëse dyshohet për skoliozë, mund të përdoren teste të mëtejshme diagnostike si rrezet X, skanimet CT ose MRI për të përcaktuar ashpërsinë e kurbës. Mjekët përdorin këndin Cobb për të matur shkallën e lakimit të shtyllës kurrizore. Një kurbë më e madhe se 10 gradë përgjithësisht konsiderohet skoliozë dhe ashpërsia klasifikohet si:

Skolioza e lehtë: 10-20 gradë
Skolioza mesatare: 20-40 gradë
Skolioza e rëndë: Më e madhe se 40 gradë

CILAT JANË OPSIONET E TRAJTIMIT PËR SKOLIOZËN?

Trajtimi për skoliozën varet nga mosha e pacientit, shkaku dhe ashpërsia e kurbës:

Vëzhgim: Në rastet e lehta, veçanërisht te fëmijët, mjekët mund të rekomandojnë kontrolle të rregullta për të monitoruar përparimin e kurbës ndërsa rriten.

Mbështetja: Për adoleshentët me skoliozë të moderuar, vendosja e një mbajtëse mund të parandalojë përkeqësimin e kurbës. Bracing nuk përdoret zakonisht për të rriturit.

Terapia fizike: Ushtrimet mund të forcojnë muskujt, të përmirësojnë qëndrimin dhe të zvogëlojnë shqetësimin. Megjithatë, vetëm terapia nuk do ta ndryshojë kurbën.

Kirurgjia: Në raste të rënda, operacioni i shkrirjes kurrizore mund të rekomandohet për të korrigjuar kurbën. Kirurgët përdorin shufra, vida ose transplante kockash për të bashkuar rruazat dhe për të riorganizuar shtyllën kurrizore. Kirurgjia zakonisht rezervohet për kthesa më të mëdha se 40-50 gradë.

A MUND TË PARANDALOHET SKOLIOZA?

Nuk ka asnjë mënyrë për të parandaluar zhvillimin e skoliozës, por zbulimi i hershëm mund të parandalojë përkeqësimin e gjendjes. Kontrollet e rregullta gjatë adoleshencës janë të rëndësishme, veçanërisht për fëmijët me histori familjare të skoliozës.

Shumë njerëz me skoliozë bëjnë jetë të plotë dhe aktive, madje edhe ata me kthesa më të rënda. Me trajtimin e duhur, të tilla si mbajtëset ose kirurgjia, skolioza mund të menaxhohet në mënyrë efektive. Për ata me raste të lehta, mbajtja e qëndrimit të mirë, përfshirja në aktivitete fizike dhe pjesëmarrja në ushtrime për forcimin e bazës mund të ndihmojnë në përmirësimin e cilësisë së jetës.

Lloji më i zakonshëm, skolioza idiopatike, nuk ka ndonjë shkak të njohur. Shkaqe të tjera përfshijnë skoliozën kongjenitale (e pranishme në lindje për shkak të keqformimit të shtyllës kurrizore), gjendjet neuromuskulare (si paraliza cerebrale ose distrofia muskulare) ose ndryshimet degjenerative në shtyllën kurrizore për shkak të plakjes (skolioza degjenerative).

Simptomat e zakonshme përfshijnë shpatullat, ijet ose belin e pabarabartë, lakim të dukshëm të shtyllës kurrizore, një shpatull që del më shumë se tjetri dhe, në raste të rënda, dhimbje shpine ose vështirësi në frymëmarrje. Shpesh, skolioza zbulohet kur vërehet qëndrim i pabarabartë ose asimetri.

Skolioza zakonisht diagnostikohet nëpërmjet një ekzaminimi fizik ku mjeku do të kërkojë shenja të lakimit të shtyllës kurrizore. Testet diagnostike imazherike si rrezet X, MRI ose skanimet CT mund të përdoren për të përcaktuar shkallën e kurbës.

Skolioza e lehtë shpesh nuk shkakton dhimbje. Megjithatë, rastet e rënda, veçanërisht te të rriturit, mund të çojnë në dhimbje shpine, tendosje të muskujve ose shqetësim për shkak të shtrembërimit të shtyllës kurrizore.

Trajtimi varet nga ashpërsia e kurbës. Rastet e lehta mund të kërkojnë vetëm vëzhgim, ndërsa rastet e moderuara mund të menaxhohen me mbajtëse shpine për të parandaluar përparimin. Skolioza e rëndë mund të kërkojë ndërhyrje kirurgjikale, siç është bashkimi i shtyllës kurrizore, për të korrigjuar kurbën.

Po, skolioza mund të përkeqësohet, veçanërisht gjatë periudhave të rritjes së shpejtë, siç është adoleshenca. Monitorimi i rregullt nga një ofrues i kujdesit shëndetësor është i rëndësishëm për të gjurmuar progresin. Tek të rriturit, skolioza gjithashtu mund të përkeqësohet për shkak të degjenerimit të shtyllës kurrizore me kalimin e moshës.

Ndërsa skolioza nuk mund të shërohet plotësisht, trajtime të tilla si shtrëngimi, kirurgjia dhe terapia fizike mund të ndihmojnë në menaxhimin e gjendjes, përmirësimin e qëndrimit dhe parandalimin e lakimit të mëtejshëm. Zbulimi i hershëm është çelësi për të parandaluar përkeqësimin.

Në shumicën e rasteve, skolioza nuk i pengon njerëzit të marrin pjesë në aktivitete fizike apo sportive. Në fakt, qëndrimi aktiv dhe angazhimi në ushtrime që forcojnë muskujt e bërthamës dhe të shpinës mund të ndihmojnë në përmirësimin e qëndrimit dhe mbështetjen e shëndetit të shtyllës kurrizore.

Skolioza më së shpeshti diagnostikohet tek fëmijët dhe adoleshentët, veçanërisht nga mosha 10 deri në 15 vjeç, kur ata kalojnë rritje të shpejtë. Megjithatë, të rriturit gjithashtu mund të zhvillojnë skoliozë për shkak të degjenerimit të shtyllës kurrizore ose faktorëve të tjerë.

Kirurgjia zakonisht konsiderohet vetëm për skoliozën e rëndë, ku kurba i kalon 40-50 gradë ose shkakton dhimbje të konsiderueshme, vështirësi në frymëmarrje ose shqetësime kozmetike. Qëllimi i operacionit është të stabilizojë shtyllën kurrizore dhe të parandalojë lakimin e mëtejshëm.

Rimëkëmbja nga operacioni i skoliozës, siç është bashkimi i shtyllës kurrizore, zakonisht zgjat disa muaj. Shumica e pacientëve mund t'i kthehen aktiviteteve normale brenda 6 deri në 12 muaj, megjithëse shërimi i plotë mund të zgjasë deri në një vit. Terapia fizike shpesh rekomandohet gjatë rikuperimit për të ndihmuar në rikthimin e forcës dhe lëvizshmërisë.

Disa shenja për t'u kujdesur përfshijnë shpatullat, ijet ose belin e pabarabartë, një shpatull që del më shumë se tjetri, ose fëmija juaj i përkulur në njërën anë. Nëse vëreni ndonjë nga këto shenja, caktoni një takim me një profesionist të kujdesit shëndetësor për një vlerësim.

Në rastet e rënda, skolioza mund të shtypë zgavrën e kraharorit, duke prekur mushkëritë dhe zemrën. Kjo mund të shkaktojë vështirësi në frymëmarrje ose ulje të kapacitetit të mushkërive. Për fat të mirë, shumica e rasteve të skoliozës janë të lehta dhe nuk çojnë në komplikime të tilla.

Fatkeqësisht, skolioza nuk mund të parandalohet, sidomos kur është idiopatike (nuk dihet shkaktar). Megjithatë, zbulimi dhe trajtimi i hershëm mund të ndihmojnë në menaxhimin e gjendjes dhe parandalimin e përkeqësimit të saj.

Skolioza ka tendencë të shfaqet në familje, megjithëse faktorët e saktë gjenetikë nuk janë kuptuar plotësisht. Nëse një anëtar i familjes ka skoliozë, veçanërisht një prind ose vëlla ose vëlla, rrit gjasat që o në familje mund të zhvillohet edhe kjo gjendje.

Ushtrimet që forcojnë muskujt e bërthamës, shpinës dhe shpatullave rekomandohen shpesh për njerëzit me skoliozë. Aktivitetet si noti, joga dhe pilates mund të përmirësojnë fleksibilitetin dhe të mbështesin shtyllën kurrizore, megjithëse është e rëndësishme të konsultoheni me një mjek ose terapist fizik për rekomandime të personalizuara.

Si të zgjidhni kirurgun e duhur për trajtimin e skoliozës në Turqi?

Ju mund të ndiqni hapat e mëposhtëm për të zgjedhur ortopedin e duhur në Turqi:

Ekspertiza dhe përvoja:
Është e rëndësishme që mjekët e përcaktuar ortopedi të specializohen në këtë fushë. Ju mund të hulumtoni rezymenë e mjekut dhe sfondin arsimor për të mësuar rreth fushave të ekspertizës dhe përvojës së tyre.

Akreditimi dhe Certifikatat:
Kirurgët në përgjithësi duhet të marrin akreditim nga organizatat shëndetësore kombëtare dhe ndërkombëtare. Certifikatat që ata marrin nga këto organizata mund të tregojnë nivelin e ekspertizës dhe cilësisë së mjekut.
Vlerësimi i spitalit dhe klinikës:
Cilësia e spitalit apo klinikës ku punon kirurgu që ju zgjidhni është gjithashtu i rëndësishëm. Ju mund të arrini rezultate më të besueshme dhe më të suksesshme në organizatat që ofrojnë shërbime cilësore të kujdesit shëndetësor.

Referencat dhe rishikimet:
Dëshmitë dhe rishikimet në internet nga pacientët e mëparshëm të mjekut mund t'ju ndihmojnë të merrni një ide mbi kënaqësinë e pacientit të mjekut dhe përqindjet e suksesit.

Komunikimi dhe qasja e ngjashme:
Një kirurg i mirë duhet të ketë një qasje që mund të komunikojë me pacientin, të kuptojë nevojat e pacientit dhe të krijojë planin e duhur të trajtimit. Gjatë takimit të parë me mjekun, kushtojini vëmendje nivelit të komunikimit dhe interesit.

Rezultatet e pacientit dhe normat e suksesit:
Është e rëndësishme të merret informacion në lidhje me shkallët e suksesit dhe rezultatet e pacientit të operacioneve të mëparshme të kryera nga onkologu. Një kirurg që arrin rezultate të suksesshme mund të jetë një zgjedhje e besueshme.

Për më shumë informata ne lidhje me kontrollet, ekzaminimet, trajtimin, shpenzime dhe çdo gjë tjetër rreth sherbimeve tona ne kuadër të partnerëve tanë, ju lutem na kontaktoni përmes linjave tona të kontaktit si më poshtë ose plotësojeni formularin e dhënë në webfaqe dhe ne do ju kontaktojmë shumë shpejtë:

e-mail: info@njemjek.com

Turqi: +90 541 557 37 36 ; Kosovë +383 48 333 752

“ Besimi i juaj është përgjegjësi për ne “

Kontakto Mjekun Tani